Šume i šumarstvo Srbije

Ukupna površina pod šumama Republike Srbije po novoj inventuri je oko 2,25 miliona hektara, od čega je u državnom vlasništvu 47, a u privatnom 53 odsto poseda. Inače, Srbija se smatra srednje šumovitom zemljom i od ukupne površine njene teritorije pod šumom je 29,1 odsto, a ako se u to uključe šikare i šibljaci, onda je ukupna šumovitost 34 odsto. Potrebno je da se vratimo akciji za povećanje površina pod šumama u Srbiji za novih 100.000 hektara, istakao je potpredsednik Privredne komore Srbije (PKS) dr Stojan Jevtić na sednici Odbora za šumarstvo i industriju za preradu drveta, celuloze i papira PKS. On je posebno naglasio da je to od posebnog značaja za Vojvodinu gde je moguće i potrebno podizanje poljozaštitnih pojaseva čak na 90.000 hektara. Tako bi novi zasadi šuma štitili zemljište od vetrova i podzemnih voda.

Svetski dan šuma je 21.mart.
Svetski dan šuma se već više decenija obeležava širom sveta, Obeležavanje Svetskog dana šuma pokrenula je Generalna skupština evropske konfederacije poljoprivrede još 1971. godine, kada je Organizacija UN za hranu i poljoprivredu – FAO, prihvatila ovu inicijativu, smatrajući da će se time doprineti jačanju uverenja najšire javnosti o značaju šuma i njenoj vrednosti i ulozi za čoveka – zaštitnoj, proizvodnoj i rekreativnoj. Za obeležavanje simbolično je odabran 21. mart, prvi dan proleća, u znak buđenja prirode i vegetacije, ali i kao znak novog početka, večitog obnavljanja života.
deja za obeležavanje Svetskog dana šuma nastala je na 23. sednici Generalne skupštine Evropske poljoprivredne konfederacije 1971. godine.

Kasnije, Organizacija UN za hranu i poljoprivredu (FAO) podržala je tu ideju, verujući da bi takav dogadjaj doprineo povećanju svesti o značaju šuma i saglasila se sa godišnjim obeležavanjem u celom svetu.Izabran je 21. mart, kao dan jesenje ravnodnevnice na južnoj, odnosno prolećne na severnoj hemisferi, kao dan proslave i obeležavanja tri ključna aspekta šumarstva: zaštite, proizvodnje i rekreacije.

Površine pod šumama u svetu se ubrzano smanjuju. Tome doprinosi i proces globalnog zagrevanja Planete. Prema podacima UN, za poslenjih 15 godina šumske površine u svetu su se smanjile za više od trostruke površine Nemačke. Svetski dan šuma ustanovljen je kako bi se naglasila neophodnost mudrog upravljanja šumama i njihovog održivog korišćenja, upravo zbog njihove višestruke značajne uloge za čoveka, i za opstanak Planete u celini. Po obimu i ulozi u životnoj sredini, šume imaju veliki značaj. One su faktor stabilnosti klimatskih elemenata i pojava, i predstavljaju stabilizator klime sa velikim uticajem na celu sferu i stabilnost svih ekosistema. Takođe, šume su glavni regulator odnosa kiseonika i ugljen-dioksida u vazduhu, i učestvuju u prečišćavanju zagađenog vazduha, te su kao takve stekle epitet ”pluća biosfere”. Šume u najvećoj meri utiču na prečišćavanje vazduha od prašine i drugih čestica koje dospeju u atmosferu. Uticaj šuma na vodne resurse je veliki i kompleksan - šuma ima hidrološku i vodozaštitnu funkciju, i značajnu ulogu u sprečavanju poplava. One doprinose da se značajne količine vode zadrže u šumskoj prostirci i šumskom zemljištu, a odatle postepeno odlaze u vodene tokove. Šuma ima izuzetno pozitivan i kompleksan uticaj i na zemljište - poboljšavaju hranljivost zemljišta, odnosno doprinose povećanju njegove plodnosti. Svake godine šumska vegetacija vrati u tlo znatne količine mineralnih (hranljivih) materija u vidu organskih otpadaka koje čine lišće, četine, grančice, plodovi, koren i drugi delovi biljke i time humifikacijom utiče na fizička i hemijska svojstva zemljišta. Zaštitna funkcija šuma ogleda se i kroz sprečavanje erozije, klizišta i zabarivanja zemljišta, a naročito u sprečavanju eolske erozije. Šuma je stanište brojnim vrstama biljaka i životinja čiji opstanak i razvoj u značajnoj meri upravo zavisi od očuvanja šume.

Šume predstavljaju jedan od najsloženijih ekosistema na zemlji i dragoceni prirodni resurs od izuzetnog ekonomskog značaja za čoveka. Njihovo preterano korišćenje dovelo je do konstantnog smanjivanja površina pod šumom i do degradacije životne sredine. Zaustaviti ovaj proces, slediti strategiju racionalnog i mudrog upravljanja šumama, jedan je od preduslova zdrave životne sredine i borbe za opstanak Planete.

Usvojen Zakon o šumama
sreda, 12 maj 2010 09:23

Skupština Srbije usvojila je Zakon o šumama kojim se uređuje očuvanje, zaštita, planiranje, gajenje i korišćenje šuma, kao i raspolaganje šumama i šumskim zemljištem.

Odredbe zakona odnose se na šume i šumsko zemljište u svim oblicima svojine. Zakonom je utvrđeno uspostavljanje jedinstvenog informacionog sistema za šume i šumarstvo Srbije kojim se obezbeđuju podaci o stanju i promenama šumskog fonda.

Zakonom je utvrđeno i formiranje Registra sopstvenika šuma, koje vodi Ministarstvo poljoprivrede u kome će se voditi evidencija o vlasniku, površini i stanju šuma.

Predviđeno je i osnivanje Komore inženjera šumarstva Srbije radi unapređenja rada i podizanja usluga u šumarstvu. Komora će izdavati licence šumarskim inženjerima za poslove gazdovanja šumama.

Ministar po zakonu osniva i Savet za šume kao posebno radno telo radi razmatranja stručnih pitanja, davanja stručnih mišljenja i učešća u projektima unapređenja šuma.

Zakon će omogućiti formiranje sistema finasiranja u šumarstvu uspostavljanjem budžetskog fonda za šume Srbije, koji će služiti isključivo za pošumljavanje Srbije.

Budžetski fond za šume finasiraće se od naknada za korišćenje šuma i šumskog zemljišta, ali i iz budžeta Srbije, fondova namenjenih ruralnom razvoju, zaštiti životne sredine, zaštiti voda, regionalnom razvoju.

Finasiranje tog budžeta predviđeno je i od novčanih kazni, sredstava od promene namene šuma, kao i od donacija.

Naknadu za korišćenje šuma i šumskog zemljišta plaća korisnik, odnosno vlasnik šuma, dok će osnovicu za obračun naknade činiti ukupan godišnji prihod korisnika šuma ostvaren gazdovanjem šumama, odnosno tržišna vrednost izrađenih drvenih sortimenata na mestu seče.

Radi očuvanja šuma, osim ako Zakonom nije drugačije propisano, zabranjeno je pustošenje i krčenje šuma, česta seča šuma koja nije planirana kao redovan vid obnavljanja šuma, seče koje nisu u skladu sa planovima gazdovanja šumama.

Zabranjena je i seča stabala zaštićenih vrsta drveća, ispaša u šumi, sakupljanje šumskih plodova, korišćenje kamena, šljunka, peska, humusa, zemlje i treseta iz šuma, kao i odlaganje smeća i štetnog otpada.

Za obezbeđenje uslova za uravnoteženi i održivi razvoj šuma, racionalno sprovđjenje mera gazdovanja šumama Zakonom se ustanovljavaju šumska područja, koja su određena u Popisu šuma i šumskih zemljišta kao sastavni deo Zakona.

Vlasnici šuma, mogu da se udružuju, a ona udruženja koja imaju više od 100 hektara imaće prioritet pri korišćenju sredstava Fonda za šume.

Šume u državnoj svojini ne mogu se davati u zakup, dok se šumsko zemljište u državnoj svojini može davati u zakup do njegovog privođenja nameni utvrđenoj planovima gazdovanja šumama.

Kazne za privredni prestup zbog nepoštovanja zakona iznosiće od 5.000 do tri miliona dinara za privredna lica i odgovorna lica.

Zakon će se primenjivati šest meseci nakon njegovog stupanja na snagu.

Preneto sa sajta Timočke Krajine
ZNAČAJ ŠUMA

šume kao prirodni resurs i dobro od opšteg interesa uvek su, a naročito u ranijim periodima, bile bitan faktor u razvoju države i predstavljale su izvor dobara, usluga, a time i prihoda ukupnog društva.
Pružaju višestruke koristi: obezbedjuju sirovine za obnovljive i ekološki zdrave proizvode i imaju važnu ulogu u ekonomskom blagostanju, biološkoj raznovrsnosti, globalnom kruženju ugljenika i vodnom bilansu. Bitne su za razvoj ekoloških, zaštitnih, turističko-rekreacionih, zdravstvenih i kulturnih usluga, a takodje su i stub održivog razvoja svakog društva.
Prema savremenim shvatanjima, vrednost opštekorisnih funkcija šuma (produkcija kiseonika i biomase, povoljan uticaj na mikroklimu područja, apsorbovanje štetnih gasova i prašine, remedijacija opterećenih zemljišta i voda, sprečavanje eolske i vodne erozije, povećanje plodnosti susednih poljoprivrednih površina) višestruko je veća od ekonomske.

STANJE šUMSKOG FONDA SRBIJE

Ukupna površina šuma i šumskog zemljišta u Srbiji iznosi 2.412.940 hektara.
šumovitost Srbije iznosi 27,3%, a razlikuje se po pojedinim regionima: Vojvodina 6,8% ; Centralna Srbija 32,8% ; Kosovo i Metohija 39,4%.
Procenjeno je da je trenutna pokrivenost šumama 65% od optimalne šumovitosti i da je stepen šumovitosti ispod proseka u odnosu na prosečan stepen šumovitosti u Evropi 29% i svetu 30,3%. Prostornim planom Srbije je predvidjeno da šumski pokrivač zauzme 41,4% teritorije države.
Površina državnih šuma, sa kojima gazduju javna preduzeća i nacionalni parkovi iznosi 51,4% površine šuma i šumskog zemljišta u Srbiji. Ostalom šumskom površinom gazduju privatni vlasnici.

U ukupnom šumskom fondu lišćari učestvuju sa 90,7%, (šume bukve su zastupljene sa 27,6% ukupne površine šuma, hrastove šume sa 24,6%, ostali tvrdi lišćari 6,0%, topole 1,9%, ostali meki lišćari 0,6% i mešovite sastojine lišćara 30%) četinari sa 6,0%, a mešovite šume lišćara i četinara 3,3%.

Struktura državnih šuma po poreklu je takva da, šume semenog porekla učestvuju sa 39,6%, izdanačke 34,6%, šumske kulture sa 14,7%, šikare 5,6% i šibljaci 5,5%, što znači da izdanačke i degradirane šume zauzimaju površinu od 45,7%.
Prosečna zapremina drvne mase je 101,7% m3/ha, u šumama semenog porekla 153 m3/ha, u izdanačkim 70 m3/ha.

Površina šuma i šumskog zemljišta u privatnom vlasništvu iznosi 48,6% površine šuma i šumskog zemljišta u Srbiji, a stanje u ovim šumama je manje poznato. Procene su da ima oko 500.000 privatnih vlasnika i blizu 5 miliona parcela, koje u proseku zauzimaju površinu od 0,3 hektara.
Skromne ekonomske mogućnosti vlasnika šuma, često u vremenima značajnih poremećaja u privrednom i društvenom razvoju zemlje, primoravaju vlasnike da iz svoje šume uzimaju znatno iznad njenih mogućnosti, čime se ugrožava opšti-nacionalni interes iskazan kroz princip održivog gazdovanja, a posmatrano dugoročno i interes vlasnika. Takav iznudjeni odnos vlasnika prema svojoj šumi i dosta pasivna podrška države u zaštiti i unapredjivanju tih šuma, ukazuju na potrebu ulaganja zajedničkih i uskladjenih napora države i vlasnika kako bi se stalno obezbedjivale one funkcije šume koje su u opštem i u interesu vlasnika. Istaknuta je odgovornost države od utvrdjivanja stanja šuma, razvoja sistema planiranja i kontrole gazdovanja privatnim šumama, pa do organizovanja šumovlasnika, odnosno, podsticanja osnivanja i razvoja optimalnih oblika udruživanja privatnih šumovlasnika u cilju jačanja njihovih sposobnosti za realizaciju održivog gazdovanja šumama i primenu naučnih i stručnih saznanja. Neophodno je preuzimanje inicijative države naročito u slučajevima kada izostane inicijativa vlasnika, kao i odlučne izvršne uloge, kako bi se uspostavio i dostigao istovetan odnos prema šumi bez obzira na svojinski oblik. Merama ekonomske politike mora se omogućavati i podsticati ukrupnjavanje šumskih poseda u privatnom vlasništvu, onemogućiti dalja fragmentacija šumskih poseda i obezbediti dugoročna finansijska sredstva za podsticaj vlasnicima privatnih šuma. Cilj mora biti unapredjenje stanja privatnih šuma i održivi razvoj privatnog šumarstva u okviru ruralnog razvoja.
Opšte stanje šuma je nezadovoljavajuće, a sadašnje stanje karakteriše: nedovoljan proizvodni fond, nepovoljna starosna struktura, nezadovoljavajuća obraslost i šumovitost, nepovoljno sastojinsko stanje tj. veliko učešće sastojina prekinutog sklopa i veliko učešće zakorovljenih površina, kao i nezadovoljavajuće zdravstveno stanje.
Pored neposrednih šteta od nepovoljnog stanja šuma i nedovoljnog korišćenja proizvodnog potencijala zemljišta, za privredu i razvoj društva u celini, važna je nesporna konstatacija da šume u ovom stanju nisu u mogućnosti da u potpunosti vrše svoju optimalnu opštekorisnu funkciju. U nekim slučajevima, funkcije šuma su neracionalnim gazdovanjem u prošlosti značajno redukovane.
Stoga je neophodno stimulisati podizanje novih šuma i unapredjivati stanje postojećih šuma, primenom savremenih uzgojnih mera konverzije i rekonstrukcije, u šume višeg uzgojnog oblika. Time bi se povećala ne samo produkcija drvne mase, već i ostale višestruke funkcije šume, kao najznačajnijeg i najsloženijeg ekosistema.

Pošumljavanjem neobraslih površina rešili bi se problemi neadekvatnog načina korišćenja zemljišta. Slaba očuvanost šuma, u slučajevima gde su u velikoj meri zastupljene degradirane sastojine, veliko učešće izdanačkih šuma, zatim razredjene jednodobne i raznodobne sastojine (visoke i izdanačke), kao posledica neodgovarajućih načina gazdovanja i preteranog iskorišćavanja površina, nepovoljno se odražavaju na proizvodnu i zaštitnu funkciju šuma.
Pošumljavanjem se zaustavljaju procesi erozije na najugroženijim područjima, sprečava odnošenje površinskih (najplodnijih) delova zemlje i usporava kretanje površinskih voda. To omogućava uravnotežen dotok voda, bez značajnih količina suspendovanog nanosa u vodotoke i akumulacije. Na taj način se održava optimalan nivo voda bez većih oscilacija i sprečava pojava poplava. Neophodno je pri tom pomenuti i korisne funkcije šume kao regulatora klime, ali ne treba zanemariti ni veliki ekonomski potencijal i koristi od proizvedene drvne mase koji treba iskoristiti u budućnosti.

STRATEGIJA RAZVOJA šUMARSTVA REPUBLIKE SRBIJE

Srbija do sada nije imala sveobuhvatnu, dokumentom utemeljenu i definisanu razvojnu strategiju, već se strategija razvoja definisala kroz zakonsku regulativu i pojedine strateške dokumente kao osnov za razvoj sektora šumarstva. Globalna šumarska politika pretrpela je značajne koncepcijske promene od isključivo ekonomske orijentacije, do isticanja sve važnijih ekoloških, socijalnih i kulturnih funkcija šuma.

U skladu sa trendovima evropske i svetske šumarske politike, Strategija razvoja šumarstva Srbije trebala bi da uspostavi ravnotežu interesa društva u odnosu na šumu, stvaranjem povoljne klime za ekonomski razvoj, očuvanje ekoloških vrednosti šuma Srbije, obezbedjenje socijalnih i kulturnih funkcija šuma, predlažući optimalni zakonski okvir i institucionalne promene za sektor šumarstva. Osnovni cilj strategije razvoja šumarstva je očuvanje i unapredjivanje stanja šuma i razvoj šumarstva kao privredne grane.

Prostornim Planom Srbije predvidjeno je da se sa sadašnjih 27,3% teritorije Srbije pod šumom, do 2010. godine podigne šumovitost na 31,7%, a do 2050. godine na 41,4%.

Izmenom Zakona o poljoprivrednim zemljištima data je mogućnost da se više kategorije poljoprivrednog zemljišta mogu prevoditi u šumsko zemljište. Takodje, podizanjem poljozaštitnih pojaseva u Vojvodini moguće je dobiti 90.000 ha šuma.
Uvećanjem šumovitosti na željeni-potreban nivo, Srbija bi se pridružila šumovitijim zemljama Evrope, a istovremeno, globalni cilj održivog gazdovanja i upravljanja šumama bio bi realniji i primereniji sadašnjim i budućim potrebama obezbedjivanja ravnomernijeg bilansa zaštite i očuvanja prirodnih resursa i višestrukog korišćenja potencijala šumskih ekosistema.

PLAN OPTIMALNE šUMOVITOSTI (prema Prostornom Planu Srbije)

U Srbiji ima oko 1.350.000 hektara površina pogodnih za pošumljavanje, a novim Zakonom o poljoprivrednim zemljištima postoji mogućnost pošumljavanja površina koje pripadaju IV i V bonitetnoj klasi, čime se uvećavaju površine pogodne za pošumljavanje.
Najveći deo površina za pošumljavanje nalazi se u privatnom vlasništvu. Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede-Uprava za šume daje vlasnicima privatnih poseda besplatne sadnice za pošumljavanje, ali i pored svih aktivnosti na pošumljavanju u Srbiji, konstatovana je tendencija smanjenja šumskih površina, u proseku za 0,4% godišnje. Neophodno je trajno, plansko i stabilno investiranje u privatni sektor šumarstva, što podrazumeva finansijske olakšice, iznalaženje optimalnog oblika za finansiranje pošumljavanja, zaštite i unapredjenja stanja šuma, obezbedjenje dugoročnih kredita uz niske kamatne stope za potrebe podizanja novih šuma, finansijske donacije i donacije u vidu sadnog materijala.

Strateški ciljevi uredjenja i korišćenja šuma i šumskih zemljišta su:

- unapredjivanje stanja postojećih šuma;
- povećanje površine pod šumom (pošumljavanjem) u skladu sa globalnom rejonizacijom i kategorizacijom, pri čemu je na teritoriji Vojvodine prioritetno pošumljavanje;
- uredjenje i povećanje šumskih kompleksa oko velikih gradskih centara i proizvodnih kompleksa.

U odnosu na dosadašnje iskustvo (pošumljavanje na godišnjem nivou u Srbiji iznosi oko 3.000 ha) intenziviranjem radova radi realizacije ovih strateških ciljeva, obim radova bi se mogao utrostručiti, iz čega proističe i objektivan cilj: 100.000 hektara novih šuma do 2015. godine.
Pošumljavanje i podizanje poljozaštitnih pojaseva do 2015. godine planirano je na površini od 40 km2.
Zbog povećanog stepena zagadjenosti životne sredine rastom industrije i podizanjem infrastrukturnih objekata, neophodno je i podizanje zaštitnih (imisionih) šuma u graničnim zonama industrijskih postrojenja i saobraćajnica.

U okviru bioloških mera zaštite i drugih ekoloških poboljšanja, u okviru plana korišćenja poljoprivrednog zemljišta, do 2015. godine planirane su promene poljoprivrednih površina:

- pošumljavanje plitkih i erodibilnih oranica VI bonitetne klase i dela oranica zahvaćenih ekscesivnom erozijom II-V bonitetne klase u Srbiji 200 km2;
- pošumljavanje nisko produktivnih pašnjaka V, VI i VII bonitetne klase u Srbiji 337 km2;
- isključivanje iz poljoprivredne proizvodnje 337 km2 različitih zemljišta za potrebe podizanja šumskih kompleksa u zaštitnim zonama iznad hidroakumulacijskih bazena, duž većih saobraćajnica i oko drugih aerozagadjivača;
- podizanje prigradskih šuma u Srbiji, čime bi se samo površina oranica smanjila za 50 km2 i
- u okviru jalovišta i pepelišta, procenjena aktivna površina je 36 km2.

OČEKIVANI EFEKTI POšUMLJAVANJA

Očekivani efekti pošumljavanja bili bi:

- umanjeni efekti staklene bašte-potrošnjom 600.000 tona ugljenika;
proizvodnja 400.000 m3 drveta godišnje ili 10.000.000 eur godišnje;
- umanjeni negativni efekti eolske, vodne erozije i klizišta;
umanjeni negativni efekti zagadjujućeg imisionog dejstva;
- uvećana poljoprivredna proizvodnja;
- humaniji uslovi života u urbanim zonama;
- zapošljavanje radne snage;
- značajno unapredjivanje životne sredine u celini.

U okviru ciljeva i osnovnih postavki u Prostornom Planu Srbije, koje se odnose na korišćenje i zaštitu voda, ističe se potreba:

- unapredjivanja vodenih ekosistema očuvanjem močvara i drugih vlažnih zona (prirodnih ribljih plodišta u priobalju reka),

- revitalizacijom degradirane prirodne vegetacije u ovim zonama;
zaštita od vodne i eolske erozije (radi sprečavanja mehaničkog zasipanja vodnih akumulacija, mehaničkog i hemijskog zagadjivanja vodotoka) tehničkim i biološkim merama, a na području Vojvodine (radi sprečavanja od eolske erozije) podizanjem šumsko zaštitnih vegetacijskih pojaseva.

U okviru plana zaštite prirode i životne sredine-zaštite zemljišta sugeriše se utvrdjivanje površina poljoprivrednog zemljišta na kojima je neophodno izvršiti rekultivaciju, pošumljavanje, antierozionu zaštitu i hidrotehničke i agrotehničke melioracije.

Predvidjeno je podizanje zaštitnih šumskih pojaseva oko saobraćajnica, akumulacija, naselja, industrijskih zona i poljoprivrednih površina.

Radi očuvanja flore i faune (posebno migratornih vrsta), neophodno je obezbediti medjusobno povezivanje vegetacijskih koridora, kao i povezivanje vegetacijskih koridora sa šumskim i močvarnim zonama i omogućiti prevazilaženje barijera (saobraćajni koridori i sl.).

U planu zaštite prirodnih dobara predvidjeno je da se prilikom sanacije ekološki ugroženih područja, pored tehničkih mera zaštite, obavezno primene i biološke mere zaštite, sa osnovnim ciljem revitalizacije područja, povećanja ekološke stabilnosti i raznovrsnosti i započinjanja procesa progradacije primenom autohtonih vrsta flore i faune.

Pri svemu ovome obavezna je izrada analize uticaja na životnu sredinu.

PROBLEMI I OSNOVNI USLOVI ZA REALIZACIJU PLANA

Cilj pošumljavanja u okviru gazdovanja šumama i šumskim zemljištem je stvaranje produktivnih, kvalitetnih, zdravih, vitalnih i stabilnih šumskih ekosistema, uz racionalno trošenje rada i sredstava.

Definisanje pošumljavanja kao sistema, prihvatanje utvrdjenih ciljeva pošumljavanja u kontekstu opštih ciljeva gazdovanja šumama i šumskim zemljištem, krhkost i osetljivost veštačkih šumskih ekosistema, društveni karakter ove aktivnosti, potrebe da se rezultati ovih istraživanja intenzivnog naučnoistraživačkog rada prenesu u praksu i tamo dokažu, predstavljaju polaznu osnovu ne samo za sagledavanje i ocenu rada u prethodnom periodu, već i polaznu osnovu za utvrdjivanje metoda u budućim radovima na pošumljavanju. Činioci koji utiču na pošumljavanje veoma su brojni i specifični za različita staništa, tako da postupci koji su se pokazali kao uspešni na jednom staništu, ne garantuju isti uspeh na drugom staništu.
Priprema staništa obavlja se samo jedanput u životu kulture te je neophodan znatno veći stepen prethodne izučenosti klime i zemljišta.

Izgledi da se u veštačkom podizanju šuma načine greške su brojni, od problema karakterističnih za sadnju kao metod pošumljavanja (ozledjivanje korena, "šok" biljke posle presadjivanja), do pogrešnog izbora vrsta i staništa.

Uspeh pošumljavanja zavisi i od niza postupaka primenjenih pri proizvodnji sadnica, do primenjenih mera nege i zaštite posle sadnje.

U savremenoj tehnologiji pošumljavanja sve sezone sadnje koriste se razumno i racionalno, u zavisnosti od vrste drveća, staništa i tipa sadnog materijala.

Stabilnost i dugovečnost kultura se ne može uspostaviti ispod odredjenog ekološkog minimuma.

Ulaganje u pošumljavanje predstavlja dugoročnu investiciju sa velikim teškoćama procene investicionog rizika. Pošumljavanje nije samo problem biološko-stanišne kompatibilnosti, već se danas, u uslovima tržišne privrede i tu mora povesti računa o ulaganju i dobiti.

Problemi koji opterećuju realizaciju plana pošumljavanja, mogu se svrstati u sistemske, institucionalne i finansijske.

Sistemski problemi se mogu vezati za zakonske propise i operativne planske smernice:

- da bi plan bio izvodljiv mora se definisati Zakonom o šumama i ostalim resornim zakonima od kojih zavisi odnos prema šumi i šumovitosti;
- neophodno je preduzeti aktivnosti na usaglašavanju Zakona o šumama sa Zakonom o zaštiti životne sredine, Zakonom o lovstvu, Zakonom o vodama, Zakonom o poljoprivrednom zemljištu i ostalim propisima koji na posredan ili neposredan način utiču na sektor šumarstva;
narošito se zakonima moraju urediti načini finansiranja aktivnosti pošumljavanja.

Operativni problemi su vezani za:

- nepovoljan odnos površina po bonitetnim klasama i potrebu "žrtvovanja" dela površine poljoprivrednog zemljišta radi pošumljavanja;
- pitanje nadoknade u slučaju sukoba interesa od opšteg ka posebnom, od državnog ka privatnom;
- utvrdjivanje potrebnog minimuma šumovitosti za opštine čija je sadašnja šumovitost ispod 1%, kao što su Kikinda, Bačka Topola, Bački Petrovac, Žitište, Kula, Srbobran, Stara Pazova i dr.
u cilju obezbedjivanja kontrole i odgovornosti neophodno je imenovati nadležnu instituciju za koordiniranje projektom pošumljavanja, a po prirodi stvari, to je Ministarstvo za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu;
- nadležna resorna ministarstva su značajna radi sistematske i finansijske pokrivenosti projekta.

Finansijski problemi odnose se na:

- obezbedjivanje uslova za trajno i stabilno investiranje u sektor šumarstva kroz proces realizacije Nacionalnog šumarskog programa;
omogućavanje finansijskih olakšica;
- iznalaženje optimalnog oblika za finansiranje zaštite i unapredjenja stanja šuma;
- razvoj transparentnijeg i pouzdanijeg administrativnog i regulativnog sistema;
- razvoj tržišno orijentisanog šumarstva;
- obezbedjenje neophodne podrške razvojnih partnera u cilju razvoja šumarskog sektora do izgradnje sistema za održivo finansiranje iz nacionalnih izvora. Vlada Srbije mora donatorima i razvojnim agencijama obezbediti mehanizme finansijske podrške za realizaciju Nacionalnog šumarskog programa;
- moraju se aktivirati i ostali izvori finansiranja razvoja sektora, uključujući i medjunarodne fondove za podršku očuvanju biodiverziteta;
- merama ekonomske politike mora se podsticati ukrupnjavanje šumskuh poseda u privatnom vlasništvu i moraju se obezbediti stalna i dugoročna finansijska sredstva za podsticaj vlasnicima privatnih šuma.

EKONOMSKI EFEKTI

Za realizaciju podizanja 100.000 ha novih šuma do 2015. godine, u odnosu na sadašnja tržišna kretanja i uzimajući u obzir dosadašnje iskustvo, neophodno je oko 700.000.000 dinara na godišnjem nivou.

Sredstva se realno mogu obezbediti na nekoliko načina:

- fiskalnom politikom na nivou države (npr. Hrvatska izdvaja 0,07% od bruto društvenog proizvoda);
- izdvajanjem iz budžeta države;
- izdvajanjem sredstava na nivou lokalne zajednice.

Molim forumaše koji se razumeju u šumarstvo da napišu na koji razmak se sade bagremi i obične i kavkaske jele.Planiram da zasadim par jutara bagremara i pola jutra jela.