Voćarska nauka je dosad opisala preko 200 raznih načina kalemljenja voćaka, od kojih se u rasadničkoj proizvodnji uglavnoim koristi samo 14 načina. Od ovih 14 načina, pak, najbolji i najekonomičniji je kalemljenje očenjem na spavajući pupoljak, pa se zato i najviše preporučuje za proizvodnju voćnih sadnica. Izvodi se od kraja jula do druge polovine septembra, odnosno sve dok se na podlozi kora lako odvaja.
Pod normalnim uslovima, okalemljeni pupoljci do proljeća naredne godine ne počinju razviće u mladare, pa se zato ovaj način kalemljenja i naziva “na spavajući pupoljak”.
Pošto u raznih voćnih podloga ranije ili kasnije prestaje mezgra, odnosno odvajanje kore od dreveta, nije istovremeni početak kalemljenja za sve voćne vrste. Prvo treba kalemiti one voćne podloge koje ranije gube mezgru, a na kraju one podloge kod kojih se kora može odvajati sve do kasno u jesen. Evo kakav treba da bude redoslijed kalemljenja očenjem na spavajući pupoljak različitih vrsta voćnih podloga: kruška na krušku, šljiva na domaće sorte šljiva (“petrovača”, “crvena ranka”, “plavara”, “crnošljiva”), kajsija na šljivu (“bjelošljivu” i “crvenu ranku”), jabuka na sve vegetativne podloge jabuke, jabuka na sejance divlje jabuke, kruška na dunju, dunja i mušmula na dunju, kajsija na kajsiju, breskva na breskvu, višnja na trešnju, trešnja na trešnju, šljiva na džanariku, trešnja i višnja na rašenjku (magrivu).
U našim uslovima, kalemljenje očenjem na spavajući pupoljak najbolje je da se obavi od 5. avgusta do 20. septembra. U toplijim krajevima može da se produži sve do kraja septembra.
Pri ranijem kalemljenju očenjem na spavajući pupoljak može se desiti da se prevremeno razviju pupoljci u mladare, još u toku jeseni, kada neće biti vremena da se do završetka vegetacije zdrvene, te mogu preko zime lako da izmrznu. I kasno okupiranje može biti nepovoljno, zato što do početka zime neće biti dovoljno vremena da presjeci na kalemu zarastu i očvrsnu, te okalemljeni pupoljak preko zime može lako izmrznuti. Očenje se obično obavlja iznad same zemlje, otprilike na tri do šest santimetara. Prije kalemljenja na donjem dijelu podloge, do 20 santimetara iznad zemlje, treba ukloniti lišće i grančice, pa onda koru krpom očistiti od zemlje i prašine, da se pri kalemljenju ne bi prljalo spojno mjesto i tupio nož. Tek poslije ovoga pristupa se kalemljenju.
Kalem–grančice za ovaj način kalemljenja treba skidati pred samo kalemljenje, da bi bile svježe. Za očenje treba uzimati prvenstveno lisne, a u izuzetnim slučajevima i mješovite pupoljke. Cvjetne pupoljke ne treba koristiti, jer će po prijemu u proljeće cvjetati i osušiti se. Cvjetni pupoljci višanja i trešanja se nalaze pri dnu ljetorasta, pa se zato pri kalemljenju pupoljci uzimaju sa srednjeg i gornjeg dijela kalem-grančice, odnosno ljetrasta.
Kalemljenje ovim načinom obavlja se tako što se pri osnovi pripremljene podloge, na tri do šest santimetara iznad zemlje, izabere mjesto s glatkom korom i tu kora popriječno zasiječe u širini oko jedan santimetar. Zatim se od sredine ovog presjeka kora uzdužno zasiječe sve do drveta . prema zemlji, u dužini oko tri santimetra, tako da cijeli izrez dobije oblik slova “T”. Na mjestu na kome se spajaju poprečni i uzdužni presjeci, kora se odvoji od drveta tupom stranom kalemarskog noža. Odmah zatim skine se pupoljak (okce) s kalem-grančice i što brže uvuče pod djelimično odlubljenu koru. Okce se skida tako što se kalem-grančica uzme u lijevu ruku i položi na kažiprst vrhom okrenutim naniže, pa se onda na dva-tri santimetra od osnove pupoljka kalemarskim nožem zasiječe i kora polako povlači od svoje osnove ka vrhu. Na oko jedan santimetar iznad pupoljka kora se presiječe poprijeko i tako pupoljak odvoji od kalem-grančice. Pri skidanju se nastoji da se pupoljak odsiječe s malo drveta i da uz pupoljak ostane do peteljke. Pošto se okce, odnosno pupoljak odsiječe, odmah se vezuje – odozgo nadole, pri čemu se nastoji da razmak dijelova veziva iznosi oko dva milimetra, zbog cirkulacije vazduha.
Prijem kalemova pri ovom načinu kalemljenja u prvom redu zavisi od pravilnog izbora pupoljaka i podloge, a zatim i od brzine rada, čistoće i oštrine noža i čvrstine vezivanja. Dvije nedjelje poslije očenja kontroliše se prijem kalemova. Ako pri lakom dodiru drške pupoljak lako otpadne, znak je da je kalemljenje uspjelo. U protivnom, kalemljenje treba odmah obnoviti, dok se još kora na podlozi lako odvaja od drveta.
