NACRT
ZAKON O VINU, RAKIJI, DRUGIM ALKOHOLNIM PIĆIMA
I ETANOLU
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uredjuje se proizvodnja i promet groždja i voća namijenjenog za proizvodnju vina i rakije, proizvodnja vina, rakije i drugih alkoholnih pića, zaštita vina i rakije proizvedenih na odredjenom geografskom području koje se odlikuje posebnim klimatskim, zemljišnim i ostalim uslovima, uslovi za stavaljanje u promet vina, rakije i drugih alkoholnih pića, kao i proizvodnja, stavljanje u promet i korišćenje etanola.
Član 2
Groždje i voće namijenjeno za proizvodnju vina, odnosno rakije mora da potiče od sorti vinove loze i od vrste i sorte voćaka čije je gajenje dozvoljeno propisima koji se odnose na priznavanje sorti poljoprivrenog i šumskog bilja i zaštitu domaćih i stranih biljnih sorti i koje su preporučene ili dozvoljene za pojedina vinogradarska, odnosno voćarska područja, u skladu sa propisom o rejonozaciji vinogradarstva, odnosno rejonizaciji voćarstva.
Član 3
Vino, rakija i druga alkoholna pića moraju da ispunjavaju propisane standarde kvaliteta, zahtjeve i uslove u pogledu pakovanja i deklarisanja, utvrdjene ovim zakonom i posebnim propisima kojima se uredjuje kvalitet i drugi zahtjevi koji za te proizvode moraju biti ispunjeni u proizvodnji i prometu ( u daljem tekstu: posebni propisi).
Član 4
Zabranjeno je u prostorijama u kojima se proizvodi vino i rakija držati, odnosno u proizvodnji vina i rakije upotrebljavati šećer, etanol i druga sredstva kojima se mogu povećati količina i mijenjati propisani prirodni sastojci vina i rakije, ako ovim zakonom nije drugačije odredjeno.
II. USLOVI PROIZVODNJE
Član 5
Proizvodnjom groždja i voća namijenjenog za proizvodnju vina, odnosno rakije može da se bavi privredno društvo i preduzetnik, odnosno drugo pravno i fizičko lice koje to groždje i voće proizvodi u sopstvenom vinogradu ili voćnjaku ili u vinogradu i voćnjaku koji koristi po zakonom dozvoljenom pravnom osnovu i koji je upisan u registar proizvodjača groždja, odnosno voća ( u daljem tekstu : proizvodjač groždja i voća ).
Član 6
Proizvodjač groždja i voća iz člana 1 ovog zakona, dužan je da organu lokalne uprave nadležnom za poslove poljoprivrede ( u daljem tekstu: organ lokalne uprave) podnose zahtjev za upis u registar proizvodjača groždja i voća.
Prijava sadrži: oznaku površine vinograda i voćnjaka, broj čokota i voćki po sortama, (ukupno i rodnih čokota i voćki), godinu podizanja vinograda, odnosno voćnjaka, ostvareni prinos groždja i voća u prethodnoj godini i zalihama vina i rakije.
Uz prijavu iz stava 2. ovog člana se prilaže : dokaz o svojini, odnosno ugovor o zakupu za vinograd odnosno voćnjak sa naznakom katastarske opštine i katastarskim brojem parcele i površinom vinograda odnosno voćnjaka.
Vlasnik, odnosno zakupac vinograda i voćnjaka dužan je da svaku promjenu koja je od uticaja na upis u registar prijavi organu lokalne uprave u roku od 30 dana od dana nastale promjene.
Organ državne uprave nadležan za poslove proizvodnje vina, rakije i drugih alkoholnih pića (u daljem tekstu: organ uprave) bliže propisuje sadržinu registra proizvodjača groždja i voća.
Član 7
Privredno društvo i preduzetnik, odnosno drugo pravno lice može da se bavi proizvodnjom vina, rakije i drugih alkoholnih pića (u daljem tekstu: proizvodjač), ako raspolaže odgovarajućim prostorijama, uređajima i opremom za proizvodnju vina, rakije i drugih akoholnih pića, kao i za smještaj etanola, zavisno od obima i tehnološkog postupka ( fazama) u proizvodnji tih pića.
Proizvođač mora da obezbijedi ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića preko sopstvene laboratorije ili ovlašćene laboratorije koja je registrovana za vršenje djelatnosti usluga kontrole kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića.
Proizvodjač, zavisno od obima proizvodnje, obezbijediće i odgovarajuće uredjaje za originalno punjenje tih pića, osim ako vino, odnosno rakiju stavlja u promet u rinfuznom stanju ili koristi uslužno pakovanje.
Tehničko- tehnološke uslove iz st. 1,2 i 3 ovog člana bliže propisuje organ uprave.
Ispunjenost uslova iz st.1, 2 i 3 ovog člana utvrdjuje, odnosno dozvolu za rad proizvodjaču izdaje organ uprave.
Član 8
Proizvodjač je dužan da obezbijedi stručno rukovodjenje procesom proizvodnje vina, rakije i drugih alkoholnih pića.
Procesom proizvodnje može da rukovodi lice sa visokom školskom spremom iz oblasti vinogradarske-voćarske i vinarske proizvodnje, sa najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima proizvodnje tih pića.
Proizvođač, može stručno rukovodjenje procesom proizvodnje da obezbijedi preko pravnog lica koje je registrovano za obavljanje te djelatnosti i ima zaposleno lice koje ispunjava uslove iz stava 2 ovog člana.
Član 9
Kada se utvrdi da podnosilac zahtjeva ispunjava propisane uslove za proizvodnju vina, rakije i drugih alkoholnih pića i njihovo punjenje u originalno pakovanje, proizvođač se upisuje u registar proizvodjača vina, rakije i drugih alkoholnih pića ( u daljem tekstu: registar proizvođača).
Član 10
Organ uprave vodi registar proizvođača.
Registar proizvođača sadrži naročito: podatke o proizvodjaču; vrsti i količini vina, rakije i drugih alkoholnih pića koje proizvodi; dokaz o obezbijedjenim sirovinama za proizvodnju vina, rakije i drugih alkoholnih pića i sl.
Sadržinu registra proizvođača bliže propisuje organ uprave.
Član 11
Berba groždja i voća namijenjenog za proizvodnju vina, odnosno rakije vrši se u vrijeme kada groždje i voće dostigne odgovarajuću tehnološku zrelost za odredjeno područje i vrstu, odnosno sortu.
Zabranjena je prerada groždja i voća u vino, odnosno rakiju ako to groždje i voće ne obezbjedjuju kvalitet vina, odnosno rakije, koji je utvrdjen posebnim propisima.
Član 12
Zabranjeno je povećavati sadržaj šećera u kljuku ili širi od grožđa ili voća namijenjenog za proizvodnju vina, odnosno rakije, dodavanjem šećera, koncentrovane šire i drugih slatkih materija, kao i dodavanje alkohola i kiseline.
Izuzetno od odredbe stava 1.ovog člana, obogaćivanje slasti šire ili kljuka dodavanjem šećera ili koncentrovane šire ili rektifikovane koncentrovane šire dozvoljeno je kad je, zbog vremenskih uslova, otežano normalno sazrijevanje groždja, ili ako je zbog bolesti i drugih oštećenja vinove loze i groždja u jednoj godini sadržaj šećera u groždju niži od normalnog sadržaja šećera za odredjeno podrućje i odredjenu sortu, ali ne niži od onog kojim se obezbjedjuje sadržaj stvarnog alkohola u skladu sa posebnim propisima.
Dodavanje šećera, koncentrovane šire ili koncentrovane rektifikovane šire kljuku od groždja ili širi odobrava organ uprave.
Odobrenje iz stava 3. ovog člana izdaje se na osnovu mišljenja ovlašćenog pravnog lica iz člana 28 ovog zakona i važi za količine groždja, šire ili kljuka od groždja na koje se odnosi zahtjev.
Dodavanje šećera, koncentrovane šire ili koncentrovane rektifikovane šire kljuku od groždja ili širi vrši se u prisustvu stručnog lica koje ovlasti organ uprave.
Ćlan. 13
Proizvođač groždja i voća namijenjenog za proizvodnju vina, odnosno rakije dužan je da vodi evidenciju o količini groždja i voća po vrstama i sortama, količinama i kvalitetu ubranog groždja i voća i da istu čuva najmanje pet godina.
Proizvođač je dužan da vodi podatke o upotrebljenoj sirovini, nazivu, količini i jačini proizvedenog vina, rakije i drugih alkoholnih pića u proizvodnom listu, za svaki proizvod posebno i da čuva dokumentaciju koja se odnosi na proizvodnju tih pića najmanje pet godina, računajući od dana zadnje prodaje pića.
Član 14
Rakije od voća, groždja i šumskih plodova su jaka alkoholna pića dobijena destilacijom fermentisanog matičnog soka, kljuka, komine ili pikea voća, groždja i šumskih plodova.
U proizvodnji rakija od voća, groždja i šumskih plodova nije dozvoljena upotreba šećera, etanola biljnog porijekla, biljnih ekstrata na bazi etanola i aroma.
Rakije od voća , groždja i šumskih plodova mogu da sadrže odgovarajući plod voća, groždja ili šumskih plodova koji ne smije bitnije mijenjati sastav i svojstva rakije.
Član 15
Rakije od voća moraju da imaju naziv prema vrsti voća od kojeg su proizvedene.
Rakije od voća mogu imati naziv prema sorti voća, s im da učešće sorte voća bude, najmanje, 70%, a peostalih 30% može da bude od druge sorte iste vrste voća.
Član 16
Destilati od voća, groždja i šumskih plodova moraju da ispunjavaju kvalitet i druge zahtjeve utvrdjene posebnim propisima i stavljaju se u promet u rinfuznom stanju, samo kao sirovina za dalju doradu i preradu.
Član 17
Proizvođč je dužan da za sud sa vinom, rakijom i drugim alkoholnim pićem u rinfuznom stanju vodi evidenciju o:
1) porijeklu groždja ili voća ( sopstvena proizvodnja, kupljeno, uvezeno);
2) nazivu vina, odnosno rakije;
3) količina vina, odnosno rakije;
4) godini proizvodnje;
4) sadržaju alkohola u zapreminskim procentima;
5) nazivu geografskog područja (geografsko porijeklo) za vino, odnosno rakiju sa zaštićenim geografskim porijeklom, i
6) broju i datumu izdatog uvjerenja o ispitanom i utvrdjenom kvalitetu proizvoda.
Proizvođač je dužan da posebno označi vino, odnosno rakiju koje je potrebno preraditi ili doraditi, sa naznakom nedostatka u odnosu na propisani kvalitet.
IV.ISPITIVANJE KVALITETA
Član 18
Vino, rakija i druga alkoholna pića, prije deklarisanja i stavljanja u promet, podliježu obaveznom ispitivanju i utvrđivanju kvaliteta, na način utvrdjen propisom o kvalitetu i metodama o njihovom ispitivanju i utvrđivanju.
Ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta može da obavlja pravno lice ako je registrovano za obavljanje poslova ispitivanja i utvrđivanja kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića, ako:
1) ima laboratoriju i laboratorijsku opremu za vršenje odgovarajućih ispitivanja i utvrđivanja kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića;
2) ima prostoriju za smještaj i čuvanje njihovih uzoraka;
3) ima u radnom odnosu na neodredjeno vrijeme najmanje jedno lice sa visokom školskom spremom iz oblasti tehnologije vina, rakije i drugih alkolholnih pića, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima proizvodnje vina, rakije i drugih alkoholnih pića koje obavlja stručno rukovodjenje poslovima ispitivanja i utvrdjivanja kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića.
Pravno lice može da otpočne i obavlja poslove ispitivanja i utvrđivanja kvaliteta vina i rakije i drugih alkoholnih pića ako ispunjava uslove iz stava 2. ovog člana.
Ispunjenost uslova iz stava 2. ovog člana utvrdjuje, odnosno dozvolu za rad izdaje organ uprave.
Član 19
Pravno lice koje vrši ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta, vina, rakije i drugih
alkoholnih pića dužno je da čuva dokumentaciju o ispitivanju i utvrđivanju kvaliteta tih pića najmanje pet godina.
Član 20
Vino, rakija i druga alkoholna pića pakuju se i deklarišu u skladu sa propisom kojim se uređuje kvalitet vina, rakije i drugih alkoholnih pića.
Pakovanje i deklarisanje vina, rakije i drugih alkoholnih pića vrši proizvođač, odnosno uvoznik.
Član 21
Zabranjeno je prepakivanje originalnog pakovanja vina, rakije i drugih alkohlnih pića drugog proizvođača i naknadno deklarisanje, kao i korišćenje, odnosno stavljanje na pakovanje deklaracije drugog proizvođača bez njegove saglasnosti kao i prodaja tako deklarisanih proizvoda.
Uslužno punjenje vina, rakije i drugih alkoholnih pića može da se vrši samo za potrebe privrednog društva i preduzetnika, odnosno drdugo pravno lice koje je priozvođač, odnosno uvoznik vina, rakije i drugih alkoholnih pića, u smislu ovog zakona.
O uslužnom punjenju pića iz stava 2 ovog člana vodi se evidencija koja se čuva najmanje pet godina.
IV. ZAŠTITA GEOGRAFSKOG PORIJEKLA VINA I RAKIJE
Član 22
Zaštita geografskog porijekla vina i rakije, obezbjeđuje se kontrolom proizvodnje grožđa i voća na odredjenom geografskom području koje se odlikuje posebnim klimatskim, zemljišnim i ostalim uslovima, kontrolom odrđenih tehnoloških postupaka u proizvodnji groždja, voća, vina i rakije, kontrolom kvaliteta vina i rakije i utvrdjivanjem oznake geografskog porijekla.
Član 23
Zaštita geografskog porijekla vina i rakije proizvedene od groždja i vina
vrši se prema rejonizaciji vinogradarstva, a zaštita geografskog porijekla rakije proizvedene od voća prema rejonizaciji voćarstva.
Rejonizacijom vinogradarsrtva i voćarstva utvdjuju se granice stvarnih i potencijalnih vinogradarskih i voćarskih područja i sortiment vinove loze i voćaka za to područje.
Zaštita geografskog porijekla vina i rakije od grožđa i voća, sa područja za koja nije utvrđena rejonizacija vinogradarstva, odnosno voćarstva, koja se odlikuju posebnim klimatskim, zemljišnim i ostalim uslovima izrazito pogodnim za proizvodnju grožđa i voća od kojeg se proizvodi vino i rakija sa specifičnim osobinama, vrši se na osnovu stručne dokumentacije proizvodjača za odabrano geografsko područje.
Član 24
Vino i rakija u proizvodnji i prometu mogu da nose oznaku samo onog geografskog porijekla, odnosno područja na kome je proizvedeno groždje i voće.
Član 25
Proizvođač može da proizvodi vino, odnosno rakiju sa oznakom geografskog porijekla, po prethodno pribavljenoj saglasnosti organa uprave.
Uz zahtjev za izdavanje saglasnosti podnosi se stručna dokumentacija o obezbjedjenoj proizvodnji grožđa, odnosno voća u odredjenom vinogradarskom, odnosno voćarskom području o nazivu i količini vina, odnosno rakije koja se može proizvesti, tehnologiji proizvodnje vina, odnosno rakije i specifičnim kvalitativnim svojstvima tog vina odnosno rakije.
Saglasnosti iz stava 1. ovog člana može se izdati proizvođaču za sopstvenu ili ugovorenu proizvodnju grožđa odnosno voća.
Član 26
Grožđe i voće koje se koristi za proizvodnju vina i rakije sa oznakom geograskog porijekla, kao i vino i rakija proizvedeno od tog grodžja i voća podliježe obaveznoj kontroli.
Stručnom kontrolom nad proizvodnjom grožđa, odnosno voća, vina odnosno rakije utvrdjuje se da li je u proizvodnji grožđa, voća, vina i rakije primijenjen propisan ili, u stručnoj dokumentaciji utvrđen tehnološki postupak i kvalitet vina i rakije.
Član 27
Poslove stručne kontrole u procesu proizvodnje grožđa, odnosno voća, namijenjenog za proizvodnju vina, odnosno rakije, sa oznakom geografskog porijekla i proizvodnju vina, odnosno rakije od tog grožđa, odnosno voća, može da vrši pravno lice koje ispunjava sledeće uslove:
1) ima laboatoriju i laboratorijsku opremu utvrđenu posebnim propisom za ispitivanje i utvrđivanje propisanog kvaliteta groždja, voća, vina i rakije;
2) ima u radnom odnosu na neodređeno vrijeme diplomiranog inženjera poljoprivrede voćarsko-vinogradarskog smjera ili lice sa visokom školskom spremom iz oblasti tehnoligije vina i rakije, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima u proizvodnji grožđa i voća, odnosno vina i rakije.
Član 28
Poslove stručne kontrole nad proizvodnjom grožđa, voća, vina i rakije može da vrši pravno lice koje ispunjava uslove iz člana 27 ovog zakona i koje organ uprave ovlasti za vršenje tih poslova ( u dalje tekstu: ovlašćeno pravno lice).
Ovlašćeno pravno lice ne može da vrši poslove kontrole nad sopstvenom proizvodnjom grožđa, voća, vina i rakije.
Spisak ovlašćenih pravnih lica objavljuje se u “ Službenom listu Republike Crne Gore”.
Član 29
O vršenju stručne kontrole nad proizvodnjom grožđa i voća i nad proizvodnjom vina i rakije sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla proizvođač podnosi ugovor zaključen sa ovlašćenim pravnim licem, organu uprave, do 30 novembra tekuće godine za narednu godinu.
Proizvođač snosi troškove vršenja stručne kontrole procesa proizvodnje grožđa i voća, odnosno vina i rakije i utvrđivanje kvaliteta tog vina odnosno rakije.
Član 30
Utvrđivanje kvaliteta i količine vina i rakije sa geografskim porijeklom vrši se uzimanjem uzoraka vina i rakije, radi ispitivanja hemijskog sastava i organoleptičkih svojstava vina i rakije.
Organoleptička svojstva vina, odnosno rakije, utvrdjuje Komisija za degustaciju.
Komisiju iz stava 2. ovog člana obrazuje organ uprave.
U komisiju za degustaciju ne mogu se imenovati lica koja su učestvovala u izradi stručne dokumentacije ili u tehnološkom procesu proizvodnje grožđa, voća, vina i rakije koje su predmet zaštite , odnosno koje se ocjenjuje.
Troškove rada Komisije za degustaciju snosi proizvođač.
Član 31
Na osnovu izvršene kontrole proizvodnje grožđa, voća, vina i rakije i izvršenog ispitivanja i utvrđivanja kvaliteta vina i rakije sačinjava se izvještaj koji se sa stručnim mišljenjem ovlašćenog pravnog lica dostavlja organu uprave.
Na osnovu izvještaja i stručnog mišljenja iz stava 1. ovog člana organ uprave izdaje odobrenje za stavljanje u promet određenih količina vina, odnosno rakije sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla.
Odobrenje iz stava 2 ovog člana izdaće se proizvođaču, po predhodnoj uplati oznake kojom se potvrđuje da je vino, odnosno rakija sa zaštićenim geografskim porijeklom.
Sardžinu i izgled oznake iz stava 3 ovog člana, bliže propisuje organ uprave.
Član 32
Prerada grožđa i voća odnosno proizvodnja i punjenje u originalno pakovanje vina i rakije sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla vrši se u vinogradarskom, odnosno voćarskom rejonu u kome je grožđe, odnosno voće proizvedeno.
Izuzetno od odredbi stava 1 ovog člana, ako nije moguća prerada grožđa i voća, odnosno proizvodnja vina i rakije na pojedinim mjestima u vinogradarskom, odnosno voćarskom rejonu u kojem je grožđe, odnosno voće proizvedeno, na zahtjev proizvođača, organ uprave može da dozvoli preradu grožđa, odnosno voća, proizvodnju vina i rakije sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla, i njihovo punjenje u originalno pakovanje i van tih mjesta na teritorije Republike Crne Gore (u daljem tekstu:Republika).
Član 33
Ministarstvo donosi bliži propis o: zaštiti geografskog porijekla vina, odnosno rakije, sadržini stručne dokumentacije, načinu i postopku vršenja stručne kontrole, sadržini zapisnika o nadzoru, uzimanju uzoraka, organoleptičkom ocjenjivanju vina i rakije, sadržini laboratorijskog izvještaja i stručnog mišljenja i obrazovanju i sastavu degustacione komisije.
V. PROMET VINA, RAKIJE I DRUGIH ALKOHOLNIH PIĆA
Član 34
Vino, rakija i druga alkoholna pića mogu da se prodaju za neposrednu ljudsku potrošnju samo u originalnom pakovanju.
Član 35
Izuzetno od odredbi člana 34 ovog zakona, proizvođač može da kupuje i prodaje vino i rakiju i u rinfuznom stanju, za neposrednu ljudsku potrošnju ili kao sirovinu za dalju doradu i preradu, uz prethodno obezbjedjenje dokaza o ispitanom i utvrdjenom kvalitetu tog vina, odnosno rakije.
Dokaz o ispitanom i utvrđenom kvalitetu vina, odnosno rakije koje se stavlja u promet u rinfuznom stanju dostavlja se kupcu uz otpremnicu.
Član 36
Prodaju vina i rakije u rinfuznom stanju za nepsrednu ljudsku potrošnju može da vrši proizvođač tog vina i rakije u objektu u kome je vino, odnosno rakija proizvedena (u krugu podruma), a vino u rinfuznom stanju i u sopstvenoj specijalizovanoj prodavnici pića.
Član 37
U specijalizovanoj prodavnici pića, vino u rifuznom stanju može da se stavi u promet pod uslovom da se u toj prodavnici druga alkoholna i bezalkoholna pića stavljaju u promet u originalnom pakovanju.
Specijalizovana prodavnica pića za promet vina u rinfuznom stanju mora da ispunjava uslove u pogledu odgovarajućeg objekta sa prostorijama, opreme ambalaže i druge uslove potrebne za čuvanje vina u ispravnom stanju.
Bliže uslove iz stava 2 ovogčlana propisuje organ uprave.
Član 38
Vino i rakija koja se prodaje u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju u skladu sa čl. 36 i 37 ovog zakona, podliježe prethodnom ispitivanju i
utvrđivanju kvaliteta, a dokaz o ispitanom i utvrđenom kvalitetu (laboratorijski izveštaj) mora da bude vidno istaknut na sudu iz koga se vrši prodaja vina i rakije, kao i deklaracija.
Vino i rakija sa o znakom zaštićenog geografskog porekla ne može se prodavati u rinfuznom stanju.
Član 39
Proizvođač, odnosno uvoznik, dužan je da vodi evidenciju o prodaji i
kupovini vina, odnosno rakije u rinfuznom stanju koja sadrži naročito: naziv i sjdište kupca, odnosno prodavca vina, odnosno rakije i naziv, količinu i jačinu vina, odnosno rakije, kao i datum kupovine i prodaje.
Proizvođač vina i rakije koji prodaje vino u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju dužan je da vodi dnevnu evidenciju o prodaji vina i rakije za svako vino i rakiju posebno.
Član 40
Prodaja vina, rakije i drugih alkoholnih pića u originalnom pakovanju za neposrednu ljudsku potrošnju može da se vrši u prodavnicama koje se bave prodajom životnih namirnica ili specijalizovanim prodavnicama, kao i u ugostiteljskim objektima u skladu sa propisima koji se odnose na tu vrstu delatnosti.
Član 41
Za kvalitet vina, rakije i drugih alkoholnih pića u prometu odgovaran je proizvođač pod čijim je imenom proizvod stavljen u promet, a za uvezeno vino, rakiju i drugih alkoholnih pića odgovoran je uvoznik.
Član 42
Grožđe, voće, vino, rakija i druga alkoholna pića koja se uvoze moraju biti snabdjevena uvjerenjem o kvalitetu ovih proizvoda ( certifikat) izdatim od ovlašćene institucije zemlje izvoznice i ispunjavati uslove utvrđene ovim zakonom i posebnim propisima.
Zabranjeno je stavljati u promet uvezeno grožđe, voće, vino, rakiju i druga alkoholna pića koja ne ispunjavaju uslove iz stava 1 ovog člana.
Član 43
Zabranjeno je uvezen grožđe, voće, vino, rakiju i druge proizvode od grožđa i vina miješati sa domaćim grožđem, voćem, vinom, rakijom ili drugim proizvodima od grožđa i vina i označavati i stavljati u promet kao domaći proizvod.
Uvezeno vino, rakiju i drugi proizvodi od grožđa i vina stavljaju se u promet samo u originalno zatvorenim bocama ili drugim posudama koje čuvaju kvalitet tih proizvoda.
Uvezeno vino, rakija i druge prerađevine od grožđa i vina mogu se izvoziti, ali na svakom pratećem dokumentu i na etiketi mora biti naznačena zemlja porijekla, a proizvod ne smije nositi oznaku porijekla iz Republike.
Član 44
Grožđe, voće, vino, rakija i druge proizvodi od grožđa i vina mogu se izvoziti ako zadovoljavaju uslove propisane ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu njega, kao i posebnim propisima.
Proizvodi iz stava 1. ovog člana koji se izvoze i označavaju kao crnogorski proizvod moraju poticati od grožđa i voća proizvedenog na teritoriji Republike i cijeli proces proizvodnje mora biti obavljen na teritoriji Republike.
Proizvodi iz stava 1. ovog člana koji se izvoze moraju imati uvjereje ( certifikat) o kvakitetu izdato od ovlašćenog pravnog lica.
Izvoznik je dužan voditi evidenciju o izvozu proizvoda iz stava 1. ovog člana.
Način izdavanja, obrazac i sadržinu brasca uvjerenja ( certifikat) iz stava 3 ovog člana, kao i način vodjenja evidencije iz stava 4 ovog člana, bliže propisuje organ uprave.
Član 45
Izuzetno, u proizvodnji vina, rakija i drugih proizvoda od groždja i vina koji su namijenjeni, ugovorenom, izvozu u određenu zemlju, dopušteni su, pored radnji i sredstava dozvoljenih ovim zakonom, i one radnje i sredstva koja su dozvoljena propisima zamlje uvoznice.
Zabranjeno je stavljati u promet za neposrednu ljudsku potrošnju vino, rakiju i druge proizvode iz stava 1 ovog člana, ako ne ispunjavaju uslove predviđene ovim zakonom i posebnim propisima.
VI. PROIZVODNJA, STAVLJANJE U PROMET I KORIŠĆENJE ETANOLA
Član 46
Etanol, u smislu ovog zakona, smatra se etil-alkohol koji je proizveden
fermentacijom sirovina prirodnog porijekla, a koji po stepenu čistoće i koncentracije može biti sirovi, tehnički, rafinisani i apsolutni etanol.
Odredbe stava 1. ovog člana ne odnose se na druge vrste alkohola (metil, propil, butil i dr.).
Član 47
.
Privredno društvo i preduzetnik može da se bavi proizvodnjom etanola (u daljem tekstu: proizvođač etanola) ako raspolaže odgovarajućim objektom sa prostorijama, opremom, laboratorijom i laboratorijskom opremom za proizvodnju i promet etanola, zavisno od obima i tehnološkog procesa proizvodnje.
Tehničko-tehnološke uslove iz stava 1 ovog člana bliže propisuje organ uprave.
Ispunjenost uslova iz stava 2. ovog člana utvrdjuje, odnosno dozvolu za rad proizvodjaču etanola izdaje organ uprave.
Član 48
Proizvođač etanola dužan je da obezbedi stručno rukovođenje procesom proizvodnje etanola.
Procesom proizvodnje može da rukovodi lice sa visokom školskom spremom iz oblasti tehnologije etanola, sa najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima proizvodnje etanola ili destilovanih alkoholnih pića i koje je kod proizvođača etanola u radnom odnosu na neodređeno vreme.
Član 49
Proizvođač etanola može da otpočne i da obavlja proizvodnju etanola ako
ispunjava uslove iz čl.47 i 48 ovog zakona.
Član 50
Proizvođač etanola dužan je da o početku proizvodnje etanola i o mjesečno proizvedenim količinama etanola obavještava organ uprave.
Proizvođač etanola dužan je da vodi evidenciju sa podacima o: količini i kvalitetu upotrijebljene sirovine, količini i kvalitetu etanola i jačini proizvedenog etanola iskazanog u hektolitarskim stepenima ( h 0) apsolutnog etanola.
Član 51
Proizvođač etanola ne može da se bavi proizvodnjom vina i alkoholnih pića (rakija) od voća, grožđa i vina.
Član 52
Etanol, prije deklarisanja i stavljanja u promet, podliježe obaveznom ispitivanju i utvrđivanju kvaliteta na način utvrđen propisom o kvalitetu i metodama o njegovom ispitivanju.
Član 53
Za kvalitet etanola odgovoran je proizvođač, a za kvalitet uvezenog etanola odgovoran je uvoznik.
Član 54
Sirovine prirodnog porijekla koje sadrže ugljene hidrate i od kojih se proizvodi etanol mogu se slobodno kupovati odnosno prodavati.
Privredno društvo i preduzetnik dužan je da proizvedeni sirovi etanol kao sporedni proizvod u tehnološkom procesu proizvodnje hrane za stoku, proda isključivo proizvođaču etanola.
Član 55
Prodaja etanola vrši se u rinfuznom stanju ili u originalnom pakovanju.
Zabranjena je kupovina ili prodaja etanola u rinfuznom stanju i originalnom pakovanju radi dalje preprodaje
Zabranjeno je fizičkom licu prodavati etanol u rinfuznom stanju.
Odredba iz stava 3. ovog člana ne odnosi se na tehnički etanol.
Član 56
Proizvođač alkoholnih pića o kupovini etanola izvještava organ uprave i nadležnog republičkog poljoprivrednog inspektora, pisanim putem, najkasnije na dan preuzimanja etanola.
Prodavac etanola dužan je da o prodaji etanola izvijesti organ uprave najkasnije sedam dana prije isporuke etanola.
Izveštaj iz stava 2. ovog člana sadrži: naziv i adresu kupca, vrstu etanola, isporučenu količinu etanola, jačinu etanola izraženu u hektolitarskim stepenima i datum isporuke.
Član 57
Proizvođač, odnosno prodavac etanola dužan je da vodi evidenciju o prodatom etanolu, koja sadrži: naziv i adresu kupca, količinu, kvalitet i vrstu etanola, broj i datum otpremnice i registarski broj i vlasništvo vozila kojim se kupljeni etanol transportuje.
Član 58
Kupac, odnosno korisnik etanola dužan je da vodi evidenciju o upotrebi kupljenog etanola, koja sadrži: naziv i adresu proizvođača odnosno prodavca etanola, broj i datum otpremnice, količinu, vrstu, kvalitet, jačinu etanola izraženu u hektolitarskim stepenima i namjenu za koju je kupljeni etanol upotrijebljen.
VII.NADZOR
Član 59
Nadzor nad sprovodjenjem ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega vrši Ministarstvo.
Inspekcijski nadzor u okviru nadležnosti Ministarstva vrši republički poljoprivredni inspektor.
U vršenju inspekcijskog nadzora republički poljoprivredni inspektor je ovlašćen da:
1) pregleda i utvrđuje uslova za: proizvodnju grožđa, voća, vina, rakij i drugih alkoholnih pića, ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta grožđa, voća, vina, rakije i drugih alkoholnih pića, kao i uslove za promet vina i rakije u rinfuznom stanju;
2) prati proizvodnju grožđa, voća, vina, rakije i drugih alkoholnih pića;
3) prati i utvrđuje kvaliteta grožđa i voća namijenjenog za proizvodnju vina, odnosno rakije;
4) prati i utvrđuje uslove za proizvodnju, kvalitet i jačinu etanola u proizvodnje i prometu;
5) pregleda i utvrđuje proizvodnju etanola od sirovine do finalnog proizvoda;
6) prati promet etanola u rinfuznom stanju i originalnom pakovanju i upotrebu rafinisanog i nerafinisanog etanola;
7) utvrđuje sadržaj šećera u grožđu, voću, širi ili kljuku;
pregleda i utvrdjuje da li se stručni poslovi kontrole nad proizvodnjom grožđa, voća, vina i rakije sa zaštićenim geografskim porijeklom, vrše u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima;
9) pregleda i utvrđuje kvalitet vina, rakije, i drugih alkoholnih pića , osim zdravstvene ispravnosti, u proizvodnji i prometu.
Član 60
Upravne mjere i radnje
Pored upravnih mjera i radnji propisanih Zakonom o inspekcijskom nadzoru, republički poljoprivredni inspektor preduzima sljedeće upravne mjere i radnje:
1) zabrani proizvodnju vina, rakije i drugih alkoholnih pića i ispitivanje i utvrđivanje njihovog kvaliteta, ako za to nisu ispunjeni propisani uslovi ili ako se ova djelatnost obavlja bez dokaza o ispunjenosti propisanih uslova;
2) zabrani stavljanje u promet vina, odnosno rakije sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla za koje nije izdato odobrenje za stavljanje u promet;
3) zabrani stavljanje u promet vina, rakije i drugih alkoholnih pića, ako ista ne odgovaraju propisanom ili deklarisanom kvalitetu;
4) zabrani stavljanje u promet rakije u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju u objektu u kojem nije proizvedena (krug podruma);
5) naredi otklanjanje nepravilnosti u primjeni propisa o vinu, rakiji i drugim alkoholnim pićima i odredi rok u kome se to mora učiniti;
6) oduzme vino, rakiju i druga alkoholna pića koja su stavljena u promet suprotno odredbama ovog zakona, ako prodavac nije proizveo ova pića ili ako se neovlašćeno bavi njihovim prometom, kao i da oduzme prevozno sredstvo, odnosno sudove u kojima se prevoze, odnosno čuvaju ta pića;
7) zabrani proizvodnju etanola ako proizvođač ne ispunjava uslove za ovu djelatnost ili ne posjeduje rješenje o ispunjenju uslova;
zabrani stavljanje u promet etanola, ako isti ne odgovara propisanom i deklarisanom kvalitetu;
9) oduzme etanol koji je stavljen u promet suprotno odredbama ovog zakona i oduzme prevozno sredstvo, odnosno sudove u kojima se prevozi etanol;
VIII. KAZNENE ODREDBE
Član 61
Novčanom kaznom od dvjestapedesetostrukog do tristostrukog iznosa najniže cijene rada u Republici, kazniće se za prekršaj privredno društvo ili preduzetnik, ako:
1) u prostorijama u kojima se proizvodi vino, rakija i druga alkoholna pića drži, odnosno upotrebljava šećer, etanol i druga sredstva i materije kojima se može povećati količina i mijenjati propisani prirodni sastojci tog pića (član 4);
2) se bavi proizvodnjom vina, rakije i drugih alkoholnih pića ili punjenjem ovih pića u originalno pakovanje, a ne ispunjava propisane uslove, odnosno nije upisano u registar proizvođača ( čl. 7, 8 i 9);
3) vrši povećavanje sadržaja šećera u širi, kljuku ili vinu, bez odobrenja organa uprave, odnosno u proizvodnji rakije od voća, grožđa i šumskih plodova upotrbljava šećer, etanol biljnog porijekla i biljne ekstrakte na bazi etanola i arome (član 12 i 14);
4) ne vodi evidenciju za sud sa vinom, rakijom i drugim alkoholnim pićem u rinfuznom (član 17);
5) pije deklarisanja i stavljanja u promet ne izvrši ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića (član 18);
6) vrši ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića, a ne ispunjava propisane uslove ili nema dozvolu za rad organa uprave (član 18 st.3 i 4).
7) prepakuje originalno pakovanje vina, rakije i drugih alkoholnih pića drugog proizvođača, odnosno stavlja deklaraciju drugog proizvođača bez njegove saglasnosti i prodaje tako deklarisana pića (član 21 stav 1);
proizvodi vino, odnosno rakiju sa zaštićenim geografskim porijeklom bez saglasnosti organa uprave (član 25);
9) stavi u promet vino, odnosno rakiju sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla za koje ne posjeduje odobrenje organa uprave za stavljanje u promet (član 31 );
10) prodaje ili kupuje vino ili rakiju u rinfuznom stanju za doradu ili preradu bez dokaza o ispitanom i utvrđenom kvalitetu tog vina, odnosno rakije (član 35).
Za prekršaje iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom u iznosu od dvadesetostrukog iznosa najniže cijene rada u Republici odgovorno lice u privrednom društvu.
Za prekršaj iz stava 1.tač. 2) i 6) ovog člana može se izreći i zaštitna mjera zabrane bavljenjem proizvodnje vina, rakije i drugih alkoholnih pića ili bavljenjem ispitivanja i utvrđivanja kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića na rok koji ne može biti duži od jedne godine.
Član 62
Novčanom kaznom od dvjestostrukog do dvjestopedesetostrukog iznosa najniže cijene rada u Republici, kazniće se za prekršaj privredno društvo ili preduzetnik, ako:
1) proizvodi grožđe, odnosno voće radi proizvodnje vina ili rakije, a nije upisan u registar proizvođača grožđa i voća (član 5);
2) vrši povećavanje sadržaja šećera u širi ili kljuku bez prisustva ovlašćenog stručnog lica (član 12 stav 4);
3) ne vodi evidenciju, odnosno ne vodi podatke ili ne čuva dokumentaciju na način i u roku iz člana 13 ovog zakona;
4) postupi suprotno odredbama člana 21 ovog zakona;
5) obavlja poslove stručne kontrolue nad proizvodnjom grožđa, odnosno voća i vina, odnosno rakije sa zaštićenim geografskim porijeklom bez ispunjenosti propisanih uslova i ovlašćenja organa uprave (čl.27 i 28);
6) ne podnese ugovor za vršenje nadzora nad proizvodnjom grožđa, voća, vina i rakije sa zaštićenim geografskim porijeklom do propisanog roka (član 29 stav 1);
7) vrši preradu grožđa i voća, odnosno proizvodnju i punjenje u originalno pakovanje vina i rakije sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla suprotno odredbama člana 32 ovog zakona;
kupcu vina, odnosno rakije u rinfuznom stanju ne dostavi uz otpremnicu dokaz o ispitanom i utvrđenom kvalitetu tog vina, odnosno rakije (član 35 stav 2);
9) vrši prodaju vina u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju suprotno članu 36 ovog zakona;
10) ne istakne vidno na sudu iz koga se prodaje vino ili rakija u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju dokaz o ispitanom i utvrđenom kvalitetu tog vina (član 38);
11) ne vodi evidenciju o prodaji ili kupovini vina, odnosno rakije u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju ili ne vodi svaki dan evidenciju o prodaji vina i rakije za svako vino ili rakiju posebno ( član 39);
12) vrši prodaju vina, rakije i drugih alkoholnih pića u originalnom pakovanju suprotno članu 40 ovog zakona;
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od dvadesetostrukog iznosa najniže cijene rada u Republici i odgovorno lice u privrednom društvu.
Član 63
Novčanom kaznom od desetostrukog do dvadesetostrukog iznosa najniže cijene rada u Republici, kazniće se za prekršaj fizičko lice, ako:
1) u prostorijama u kojima se proizvodi vino i rakija drži, odnosno upotrebljava šećer, etanol i druga sredstva kojima se može povećati količina ili mijenjati prirodni sastojci vina i rakije. (član 4);
2) proizvodi grožđe, odnosno voće namijenjeno za proizvodnju vina, odnosno rakije, a nije upisano u registar proizvođača grožđa, odnosno voća ( član 5);
3) se bavi proizvodnjom vina, rakije i drugih alkoholnih pića ili punjenjem tih pića u originalno pakovanje, a ne ispunjava propisane uslove, odnosno nije upisano u registar proizvođača ( čl.7, 8 i 9);
4) prerađuje grožđe, odnosno voće u vino, odnosno rakiju koje ne obezbeđuje propisani kvalitet vina, odnosno rakije (član 11);
5) prepakuje originalno pakovanje vina, rakije i drugih alkoholnih pića i vrši uslužno punjenje tih pića suprotno članu članu 22 ovog zakona);
6) proizvodi vino, odnosno rakiju sa zaštićenim geografskim poreklom bez saglasnosti organa uprave (član 25);
7) stavi u promet vino, odnosno rakiju sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla za koje nema odobrenje organa uprave za stavljanje u promet (član 31);
prodaje ili kupuje vino, odnosno rakiju u rinfuznom stanju za doradu ili preradu bez dokaza o ispitanom i utvrđenom kvalitetu tog vina, odnosno rakije (član 35).
9) rši prodaju vina i rakije u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju suprotno članu 36 ovog zakona;
10) vrši prodaju vina, rakije i drugih alkoholnih pića u originalnom pakovanju suprotno članu 40 ovog zakona.
IX. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 64
Privredno društvo i preduzetnik koji se bavi proizvodnjom i prometom vina, rakije i drugih alkoholnih pića, kao i pravno lice koie se bavi poslovima stručne kontrole u proizvodnji grožđa, odnosno voća namijenjenog za proizvodnju vina, odnosno rakije sa oznakom geografskog porijekla i proizvodnju vina, odnosno rakije od tog grožđa, odnosno voća, dužno je da svoje poslovanje uskladi sa odredbama ovog zakona u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 65
Donošenje propisa na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona izvršiće se u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja propisa iz stava 1 ovog člana primjenjivaće se:
1) Pravilnik o zaštiti geografskog porijekla vina i preradjevina od groždja i vina ("Sl.list RCG",br. 12/85).
2) Pravilnik o registru proizvodjača vina i vodjenju evidencije o proizvodnji groždja, proizvodnji i prometu vina i ostalih proizvoda prerade groždja i vina i o nabavljenim i upotrijebljenim količinama šećera ili koncentrisane šire za popravku slasti šire ili kljuka, kod proizvodjača vina i ostalih proizvoda prerade groždja i vina upisanih u registar(“ Sl.List RCGbr. )
Član 66
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o vinu i preradjevinama od groždja i vina ("Sl.list RCG",br. 9/83).
Član 67
Ovaj Zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom listu Republike Crne Gore”.
O b r a z l o ž e nj e
I. Ustavni osnov
Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 12. st.1. tač.4. Ustava RCG, kojim je predviđeno da se zakonom, u skladu sa ustavom, utvrđuju pitanja od interesa za Republiku.
II. Razlozi za donošenje zakona
Važećim Zakonom o vinu i prerađevinama od grožđa i vina uređeni su samo uslovi za proizvodnju i promet proizvoda od grožđa i vina, dok proizvodnja i promet jakih alkoholnih pića, posebno rakija od drugog voća nije bila obuhvaćena. S obzirom da je u pitanju oblast koja obuhvata proizvodnju, promet i korišćenje alkoholnih pića koja imaju veliki značaj u privredi Republike, kao i da su u pitanju proizvodi koji imaju masovnu upotrebu, vrlo je važno zakonom obezbijediti kontrolu proizvodnje, kvaliteta i druge vidove ispravnosti ovih proizvoda. Osim toga u primjeni važećeg zakona pokazalo se da nije riješeno ni pitanje proizvodnje, stavljanje u promet i korišćenja etanola u proizvodnji alkoholnih pića što se negativno odrazilo na kvalite tih pića.
Na predloženi način, izvršena je racionalizacija u uređivanju pitanja od značaja za proizvodnju i promet grožđa i voća, odnosno proizvodnji i prometu vina, rakije, i drugih alkoholnih pića.
III . Sadržaj zakona i objašnjenje osnovnih pravnih instituta
Ovim zakonom utvrdjeni su uslovi za proizvodnju i promet grožđa i voća namijenjenih za proizvodnju vina i rakije, proizvodnja i kontrola proizvodnje grožđa i voća i kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića, zaštita geografskog porijekla groždja, voća, vina i rakije, kao i proizvodnja, stavljanje u promet i korišćenje etanola u prizvodnji alkoholnih pića.
U članu 2.ovog zakona utvrđeno je da se za proizovdnju vina i rakije može koristiti samo grožđe odnosno voće od sorti vinove loze i od vrste i sorti voćaka čije je gajenje dozvoljeno posebnim propisima koji se odnose na priznavanje sorti poljoprivrednog i šumskog bilja, zaštitu domaćih i stranih sorti i rejonizacijom vinogradarstva i voćarstva, što ima za cilj uzgajanje kvalitetnih sorti vinove loze i sorti različitih vrsta voćaka, kako bi se obezbijedila proizvodnja kvalitetnog vina i rakije. Pri ovom zakonskom određenju treba imati u vidu da će navedeni propisi, u postupku donošenja, usaglasiti sa regulativom EU.
Članom 3.ovog zakona utvrđeno je da vino i rakija moraju da ispunjavaju standarde kvaliteta i uslove u pogledu pakovanja i deklarisanja u proizvodnji i prometu. Ovi standardi i uslovi bliže se uređuju posebnim propisima kojima se uređuje kvalitet i drugi zahtjevi koji za te proizvode moraju biti ispunjeni u proizvodnj i prometu, a u skladu sa standardima EU.
Članom 4 ovog zakona izričito se zabranjuje upotreba nedozvoljenih sredstava u proizvodnji vina i rakije kako se ne bi povećavala količina i mijenjali prirodni sastojci vina i rakije.
Čl. 5,6 i 7 ovog zakona utvrdjena je obaveza uspostavljanja registra proizvodjača groždja i voća koje se koristi za proizvodnju vina i rakije, od strane nadležnog organa lokalne uprave, kao i registra proizvodjača vina i rakije koji su dužni da za obavljanje te proizvodnje, kao i za punjenje vina i rakije u originalno pakovanje, ispune odredjene tehničko-tehnološka uslove, a članom 8, da je proizvođač dužan da obezbijedi stručno rukovođenje procesom proizvodnje vina i rakije.
Radi praćenja stanja u vinogradarstvu i voćarstvu odnosno u proizvodnji vina, raije i drugih alkoholnih pića a posebno radi bolje kontrole prometa ovih proizvoda, članom 10, utvrdjena je obaveza za vođenje registra proizvođača vina, rakije i drugih alkoholnih pića.
Članom 12 ovog zakona uređuje se procedura vezana za davanje odobrenja za dodavanje šećera u kljuku ili širi od grožđa ili voća. U tom cilju predviđeno je da se ovo odobrenje izdaje organ uprave na osnovu stručnog mišljenja ovlašćenog pravnog lica i u prisustvu ovlašćenog stručnog lica. Predložena rješenja obezbjedjuju veću kontrolu u preradi grožđa u vino, a samim tim obezbjeđuje se i bilji kvalitet tih pića.
Shodno tom opredjeljenju predviđeno je i da proizvođač vodi evidenciju o količinama grožđa i voća po vrstama i sortama, količinama i kvalitetu ubranog grožđa i voća i druge podatke u proizvodnom listu, kao i da tu dokumentaciju čuva, kako bi se obezbijedila adekvatna kontrola i propisani standardi kavaliteta u proivodnji alkoholnih pića( član 13).
Vino, rakija i druga alkoholna pića prije deklarisanja i stavljanja u promet podliježu obaveznom ispitivanju i utvrdjivanju kvaliteta. Ispitivanje i utvrdjivanje kvaliteta može da obavlja pravno lice koje je registrovano za obavljanje tih poslova i ako ima propisanu laboratorijsku opremu i ako za stručno rukovodjenje poslovima ispitivanja i utvrdjivanja kvaltieta vina, rakije i drugih alkoholnih pića ima odgovarajućeg stručnjaka (član 18).
Članom 21 ovog zakona zabranjeno je prepakivanje vina, rakije i drugih alkoholnih pića i naknadno deklarisanje, kao i da se uslužno pakovanje ovih pića može vršiti samo za potrebe proizvodjača odnosno uvoznika ovih pića, u smislu ovog zakona.
Zaštita geografskog porijekla vina i rakije obezbjeđuje se kontrolom proizvodnje groždja i voća na određenom geografskom području. Svi proizvodjači koji proizvode vino odnosno rakiju, mogu da ostvare ravnopravno i pravo na upotrebu oznake o zaštićenom geografskom porijeklu. Osnov za ostvarivanje ovog prava proizvodjača nalazi se u izvornosti porijekla sirovine, kao i da grožđe odnosno voće potiče od sorti utvrdjenih rejonizacijom vinogradarstva, odnosno voćarstva.
Proizvodnja vina i rakije sa oznakom geografskog porijekla vrši se na osnovu saglasnosti organa uprave koja se izdaje samo za sopstvenu ili ugovorenu proizvodnju groždja, odnosno voća (član 25).
Kontrola grožđa i voća, vina, odnosno rakije koja treba da nosi oznaku zaštićenog geografskog porijekla obuhvata kontrolu nad proizvodnjom grožđa, odnosno voća na terenu i utvrdjivanje uskladjenosti proizvodnje vina i rakije sa propisanom tehnologijom u stručnoj dokumentaciji koja se dostavlja nadležnom organu uprave (čl. 26 i 31).
Poslove stručne kontrole nad proizvodnjom groždja, voća, vina i rakije može da vrši pravno lice koje ovlasti organ uprave (član 28).
Posle izvršene kontrole nad proizvodnjom grožđa i voća i nad proizvodnjom vina i rakije koje treba da nosi oznaku zaštićenog geografskog porijekla predvidja se uzimanje uzoraka vina, odnosno rakije radi ispitivanja hemijskog sastava i utvrdjivanja organoleptičkih svojstava vina odnosno rakije. Organolaptička svojstva vina i rakije utvrdjuje komisija za degustaciju.
Na osnovu zapisnika o izvršenoj kontroli nad proizvodnjom groždja, voća, vina i rakije kao i izvještaja o izvršenom ispitivanju hemijskog sastava, utvrdjivanju organoleptičkih svojstava vina i rakije i po prethodnoj uplati oznake, organ uprave izdaje odobrenje za stavljanje u promet odredjene količine vina, odnosno rakije proizvedenih u odredjenoj godini sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla (čl. 29, 30 i 31).
Prometom vina, rakije i drugih alkoholnih pića mogu da se bave samo proizvođači vina i rakije. Istovremeno proizvoči mogu da prodaju i kupuju vino, odnosno rakiju i u rinfuznom stanju, za neposrednu ljudsku potrošnju ili kao sirovinu za dalju doradu i preradu, uz prethodno obezbjedjenje dokaza o ispitanom i utvrdjenom kvalitetu tog vina odnosno rakije (član 35).
Prodaja vina i rakije u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju može da vrši proizvodjač tog vina i rakije u objektu u kome je vino i rakija proizvedeno (u krugu podruma) a vino u rinfuznom stanju i u sopstvenoj specijalizovanoj prodavnici pića (član 36).
Prodaja vina u rinfuznom stanju odnosi se na stono vino bez oznake zaštićenog geografskog porijekla, odnosno vino sa oznakom zaštićenog geografskog porijekla ne može da se prodaje u rinfuznom stanju (član 38).
Proizvodjač odnosno uvoznik je dužan da vodi evidenciju o prodaji i kupovini vina odnosno rakije u rinfuznom stanju, a proizvodjač vina koji prodaje vino i rakiju u rinfuznom stanju za neposrednu ljudsku potrošnju dužan je da vodi svaki dan evidenciju o prodaji vina i rakije za svako vino, odnosno rakiju, posebno (član 39).
Prodaja vina, rakije i drugih alkoholnih pića u originalnom pakovanju za neposrednu ljudsku potrošnju može da se vrši u prodavnicama koje se bave prodajom životnim namirnica ili specijalizovanim prodavnicama, kao i u ugostiteljskim objektima u skladu sa propisima koji se odnose na tu vrstu djelatnosti.
Za kvalitet vina, rakije i drugih alkoholnih pića u prometu odgovoran je proizvodjač pod čijim je imenom proizvod stavljen u promet, a za uvezeno vino, rakiju i druga alkoholna pića odgovoran je uvoznik (član 41).
Čl. 42, 43, 44, i 45, propisani su uslovi za uvoz odnosno izvoz vina, rakije i drugih proizvoda od groždja, voća i vina, kao i način postupanja sa uvezenim grožđem, voćem, vinom i rakijom, u cilju zaštite domaćeg porijekla tih proizvoda i očuvanja njihovog kvaliteta.
U poglavlju proizvodnja, stavljanje u promet i korišćenje etanola bliže su utvrđeni uslovi za njegovu proizvodnju, stavljanja u promet i njegovo korišćenje na način što je uspostavljena kontrola u cijelom procesu od proizvodnje preko načina stavljanja u promet do uslova korišćenja kroz uvodjenje konkretnih zabrana u pogledu njegove preprodaje, kao i uspostavljanjem kontrole u prodaji i kupovini kroz podnošenje odgovarajućih izvještaja nadležnom organu uprave i nadležnom poljoprivrednom inspekotru o prodatim odnosno kupljenim količinama etanola kako od strane proizvodjača tako i od strane kupca – korisnika etanola.
Odredbama čl. 59 i 6o propisan je nadzor, odnosno inspekcijski nadzor nad sprovodjenjem ovog zakona, radi njegove dosljedne primjene, odnosno, stvaranja pravnih pretpostavki za regularnu proizvodnju, stavljanje u promet i promet, kao i primjenu propisanih standarda kvaliteta vina, rakije i drugih alkoholnih pića.
Kaznenim odredbama su utvrdjeni prekršaji za radnje izvršene protivno odredbama ovog zakona, kao i kazne za izvršeni prekršaj.
Prelaznim i završnim odredbama su utvrdjeni rokovi za uskladjivanje poslovanja privrednih subjekata koji se bave proizvodnjom groždja, voća, vina, rakije, drugih alkoholnih pića i etanola, kao i rokovi za donošenje podzakonskih akata predvidjenih ovim zakonom.
